دفاع مقابل دعوای مطالبه وجه چک ضمانت توسط تعاونی اعتباری

دفاع مقابل دعوای مطالبه وجه چک ضمانت توسط تعاونی اعتباری

یکی از مشکلات شایع مردم با بانک ها و تعاونی های اعتباری، اقدام همزمان آن ها بر روی وثایق و اسناد ضمانت است.

به این صورت که بانک یا موسسه مالی و اعتباری، ملک وام گیرنده را که به عنوان وثیقه در رهن خود گرفته است، با اجرای سند رهنی در اجرای ثبت بازداشت و برای مزایده آن اقدام می کند.

از سوی دیگر چک وام گیرنده یا ضامن های او را هم به بانک ارائه و پس از برگشت از طریق دادگاه یا اجرای ثبت مطالبه می کند.

در این موارد مخصوصا با توجه به اینکه بانک ها و موسسات مالی و اعتباری، هنگام اخذ وام، نسخه ای از قرارداد با وام گیرنده را به او ارائه نمی کنند، اثبات اینکه وام گیرنده بدهکاری خود را پرداخت کرده است یا ملک او بابت همین بدهکاری اش بازداشت و مزایده شده مشکل می شود.

در این پرونده یک تعاونی اعتبار منحله مطالبات خود و اسناد مربوط به آن را به یک موسسه مالی و اعتباری دیگر واگذار کرده است و موسسه دوم هم علاوه بر بازداشت و مزایده ملک فرد وام گیرنده از تعاونی اعتباری اول، با مراجعه به دادگاه وجه چکی که بابت تضمین از او گرفته شده بوده را مطالبه کرده است.

در این لایحه دفاعی ضمن ایراد به سمت وکیل موسسه مالی و اعتباری، در ماهیت دعوا نیز دفاع انجام شده و نهایتا دادگاه با ارجاع موضوع به کارشناس رسمی و مطالبه قرارداد تسهیلات اعطایی از موسسه مالی و اعتباری، سعی در کشف میزان واقعی بدهکاری احتمالی وام گیرنده کرده است.

---

به نام خدا

ریاست محترم شعبه … دادگاه عمومی حقوقی مشهد

با سلام

احتراما در مقام دفاع از دعوای مطروحه از ناحیه تعاونی اعتبار منحله … علیه اینجانب در پرونده شماره … موارد به شرح ذیل به استحضارعالی می رسد:

الف- ایراد سمت:

1- دعوی توسط آقای م. احد از وکلای دادگستری با وکالت مع الواسطه موسسه مالی و اعتباری … و آقای ف. از ناحیه شرکت تعاونی اعتباری … (در حال تصفیه) طرح شده است.

آقای ف. به عنوان دلیل سمت علاوه بر تصویر وکالتنامه خود، صفحات 3 و 5 وکالتنامه رسمی شماره … دفترخانه … تهران را پیوست دادخواست کرده است، که در این اوراق نه نام وکیل (آقای ف.) و نه حدود اختیارات او دیده نمی شود.

در ردیف 7 صفحه 3 وکالتنامه پیوست به وکالت شرکت تعاونی اعتبار … به موسسه اعتباری … اشاره شده است، با این حال وکالتنامه مذکور پیوست نشده است و حدود وکالت اعطایی شرکت تعاونی اعتبار … به موسسه اعتباری … معلوم نیست.

2- مطابق مواد 107 و 118 لایحه قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت، اداره شرکت بر عهده هیات مدیره است و اصولا اعطای اختیار طرح دعوی از سوی شرکت یا دفاع در مقابل آن از اختیارات انحصاری هیات مدیره است، مگر اینکه به طور مشخص از سوی هیات مدیره به مدیرعامل یا شخص دیگر برای انتخاب وکیل دادگستری توکیل شده باشد.

در حال حاضر معلوم نیست که امضا کنندگان سند وکالتنامه … و وکالتنامه میان شرکت تعاونی اعتبار … و موسسه اعتباری … دارای چنین اختیاری از ناحیه هیات مدیره بوده اند یا خیر.

برای احراز سمت وکیل محترم لازم بوده است که اساسنامه شرکت تعاونی اعتبار … و موسسه اعتباری … به همراه مصوبات احتمالی هیات مدیره در تفویض اختیار طرح دعوی از ناحیه این دو شرکت را نیز به عنوان دلیل سمت خود ارائه می کرده، که چنین نشده است.

لذا نهایتا بدینوسیله در جلسه نخست دادرسی به استناد بند 5 ماده 84 قانون آیین دادرسی در امور مدنی ضمن ایراد به سمت وکیل محترم خواهان، از محضرعالی استدعا دارم مستند به ماده 89 قانون مذکور توجها به ماده 90 همین قانون با عنایت به محرز نبودن سمت وکیل محترم قرار رد دعوا صادر بفرمایید.

ب- عدم انتقال صحیح چک:

مستفاد از ماده 247 قانون تجارت، انتقال چک با ظهرنویسی به عمل می آید، اینجانب چک را در وجه موسسه مالی … صادر کرده بودم، با این حال چک بدون ظهرنویسی و انتقال صحیح قانونی به موسسه اعتباری …، توسط این موسسه به بانک ارائه شده است.

اگر موسسه اعتباری … مدعی ارائه چک به بانک با استفاده از وکالت خود از موسسه مالی … باشد، باز هم به استناد ماده 247 مذکور، موسسه اعتباری … در مقام وکیل در وصول چک، حق اقامه دعوا نخواهد داشت.

لذا با عنایت به اینکه چک موضوع دعوا به ناقل صحیح قانونی به خواهان منتقل نشده است از محضرعالی استدعای صدور حکم بر بی حقی خواهان دارم.

ج- دفاع ماهوی:

1-ج- خواهان در دادخواست تقدیمی اظهار کرده است که از اینجانب طلبکار است، اصولا اینجانب با موسسه مالی … هیچ مراوده مالی به جز اخذ یک فقره تسهیلات نداشته ام.

2-ج- تسهیلات مذکور بر اساس سند رهنی شماره … دفتر اسناد رسمی … مشهد (پیوست) در قبال ترهین یک باب آپارتمان به پلاک ثبتی … فرعی از … فرعی از … اصلی بخش ده مشهد اخذ شده بود، که بعدا تعاونی اعتبار … با درخواست صدور اجرائیه از طریق دایره اجرای ثبت مشهد (پیوست) مورد رهن را بازداشت و نهایتا کل مبلغ را وصول کرده است.

شعبه اول اجرای اسناد رسمی مشهد طی ابلاغیه شماره … (پیوست) به موسسه اعتباری … رسما ابلاغ کرده است چنانچه مطالبات دیگری دارند اعلام کنند، که این موسسه در پاسخ طی نامه شماره … (پیوست) اعلام کرده است که اینجانب و راهن (ع.) مطالبات آن موسسه را پرداخت کرده ایم و درخواست واریز مبالغ تودیع شده در اداره ثبت را به حساب موسسه … کرده اند.

پس از تسویه حساب طبق نامه شماره … مدیر اجرای شعبه اول اداره ثبت اسناد رسمی مشهد از ملک مذکور فک رهن شده است.

3-ج- بر این اساس بر خلاف ادعای موسسه … در دادخواست تقدیمی، اینجانب به این موسسه بدهکار نیستم و چک موضوع دعوا هنگام اخذ تسهیلات به صورت بدون تاریخ از من اخذ شده و با توجه به تسویه تسهیلات باید به من مسترد می شده است که متاسفانه تاریخ زده شده و وجه آن از این طریق دعوای حاضر مطالبه شده است.

اینجانب یک دین به تعاونی … داشته ام که پرداخت و تسویه شده است، و حالا اقدام موسسه اعتباری … در سوء استفاده از مدارک و تضمینات مازادی که از من اخذ کرده بودند نامشروع و غیر قابل توجیه است.

4-ج- تفاوت آشکار قلم و نحوه نگارش تاریخ مندرج بر روی چک با سایر مندرجات چک، به روشنی کذب ادعای خواهان مبنی بر اینکه اینجانب “با وصف مراجعات مکرر و حلول اجل و سررسید از تادیه و پرداخت” خودداری کرده ام را معلوم می کند.

چشم غیر متخصص هم به راحتی می تواند تاخر نوشتن تاریخ روی چک بر سایر مندرجات را تشخیص بدهد که این خود قرینه روشنی بر صدور چک بابت ضمانت تسهیلات تسویه شده نزد تعاونی اعتبار … و نه بدهکاری من است.

5-ج- ریاست محترم قوه قضاییه مکررا و اخیرا موکدا در بخشنامه مورخ 21/4/1399 بر غیر قابل ترتیب اثر بودن مطالبه سود و جرایم مازاد بر مقررات از سوی بانک ها و موسسات اعتباری تاکید کرده اند.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی هم طی بخشنامه  مورخ 19/9/1399 کلیه بانک ها و موسسات اعتباری را ملزم به ارائه نسخه ای از قرارداد تسهیلات به تسهیلات گیرنده کرده است.

رأی وحدت رویۀ شماره ۷۹۴- ۱۳۹۹/۵/۲۱ هیأت عمومی دیوان عالی کشور نیز موید همین معنی است.

با این حال متاسفانه تعاونی اعتبار … بدون ارائه نسخه ای از قرارداد تسهیلات به اینجانب و با اخذ چک بدون تاریخ بدون ارائه رسید یا درج در قرارداد و حالا نیابتا موسسه اعتباری …، با  تخلف آشکار از قوانین و مقررات پولی و بانکی منعکس در بخشنامه های مذکور به وسیله چک موضوع دعوا در تلاش برای دور زدن این الزامات قانونی جهت اخذ جرائم و دیرکرد های مازاد هستند.

لذا از محضر دادگاه محترم استدعا دارم دستور بفرمایید خواهان محترم قرارداد تسهیلات اعطایی به اینجانب را به محضر دادگاه ارائه کند.

با توجه به اینکه اصول مستندات تقدیمی پیوست در پرونده شماره … شعبه اول اجرای ثبت مشهد مضبوط هستند، از محضرعالی استدعا دارم عنداللزوم وفق ماده 212 قانون آیین دادرسی در امور مدنی دستور بفرمایید اداره مذکور مدارک را جهت بهره برداری ارسال کند.

نهایتا با عنایت به ایرادات شکلی عمده از لحاظ فقدان سمت ارائه کننده دادخواست و همچنین عدم استحقاق موسسه اعتباری … برای مطالبه وجه چک به سبب عدم انتقال صحیح چک، و اینکه اساسا اینجانب یک دین به تعاونی اعتبار … بابت تسهیلات اخذ شده داشته ام که پرداخت شده است و موسسه اعتباری … در آن زمان بدون هیچ ادعایی وجوه پرداختی را دریافت و از وثیقه فک رهن کرده است، از محضرعالی استدعای صدور حکم بر بی حقی خواهان دارم.